همهچیز درباره تاثیرات ویتامین D روی پوست؛ روشهای استفاده و مضرات احتمالی
همه میدانیم که ویتامینها برای تقویت سیستم ایمنی بدنمان در مبارزه با انواع بیماریهای تهدیدکننده ضروریاند. ویتامینD هم از این قاعده مستثنی نیست. این ویتامین نهتنها از اندامهای داخلی مراقبت میکند، بلکه در حفظ سلامت پوست که بخش بیرونی بدن است، موثر است. در این مقاله از «منومد»، هر آنچه را که لازم است درباره این ویتامین بدانید، آوردهایم.
ویتامین D چیست؟
ویتامین D که به ویتامین نورخورشید هم معروف است، یکی از ویتامینهایی است که بیشتر مردم از اهمیت آن غافل میشوند. اما اگر آنها بدانند این ویتامین بهطور شگفتآوری برای پوستشان مفید است و حتی میتواند برخی از مشکلات پوستی را درمان کند، بهراحتی از آن نمیگذشتند.
ویتامین D، نوعی ویتامین حلال در چربی است که برای بیشتر عملکردهای زیستی بدنمان ضروری است. پوست مهمترین محل ذخیره طبیعی این ویتامین است. روده (از طریق رژیم غذایی) و پوست (از طریق نور خورشید)، دو منبع اصلی ویتامین D هستند. این ویتامین به دو شکل D3 و D2 وجود دارد. پوست، ویتامین D3 را در خود ذخیره کرده و رودهها ویتامینهای D2 وD3 را حفظ میکنند. بنابراین رژیم غذایی نامناسب و دوری از نور خورشید، موجب کمبود ویتامین D در بدن میشود.
توانایی بدن هر فرد در تولید ویتامین D، به نوع پوست، جنسیت، شاخص توده بدنی، فعالیت فیزیکی و گیرندههای ویتامین D در بدن فرد بستگی دارد. همچنین مقدار نیاز هرکس به ویتامین D، بنابر آبوهوای محل زندگی، چه موقع از سال بودن و نوع رژیم غذایی او تعیین میشود. اما متخصصان بهداشت و سلامت عمومی بهطور متوسط ۶۰۰ واحد بینالملل ویتامینD در روز را برای افراد بزرگسال، درصورتی که دچار کمبود ویتامین D نباشند، لازم دانستهاند.
از منابع عالی این ویتامین میتوان به ماهی سالمون، تخممرغ، قارچ و شیر غنی شده با ویتامین D اشاره کرد.
عوارض کمبود ویتامین D بر بدن و پوست
کمبود ویتامینD موجب ضعف در سیستم ایمنی بدن، افزایش التهاب و کاهش حساسیت به انسولین میشود و اثری منفی بر پوست از خود بر جا میگذارد. درواقع ضعف عملکرد سیستم ایمنی بدن، سد دفاعی پوست را ضعیف میکند و احتمال خشکی و عفونتهای پوستی را بالا میبرد.
افزایش التهاب در بدن هم منجر به ایجاد مشکلات پوستی مانند آکنه، اگزما و رزاسه میشود. درضمن کاهش حساسیت به انسولین، نهتنها فرد را به دیابت مبتلا میکند، بلکه موجب شدت گرفتن مشکلات آکنه در او میشود. درضمن کلاژن موجود در پوست در نبود ویتامین D، دچار فرایند گلیکوزیلاسیون شده و در نهایت سفت میشود و از بین میرود. تخریب کلاژن، پوست فرد را به پیری زودرس مبتلا میکند.
کدر شدن پوست
کمبود ویتامینD، از بازسازی سلولهای پوستی میکاهد و به همین دلیل سلولهای قدیمی پوست روی پوست جمع میشوند. این وضعیت موجب کدری و تیرگی پوست میشود. حتی زیر چشم هم سیاه میشود.
چین و چروک
ویتامینD که نوعی آنتیاکسیدان است میتواند اثرات مضر رادیکالهای آزاد روی پوست را خنثی کند و جلوی ایجاد خطوط ریز چین و چروک را گرفته و از پوست در برابر پیری زودرس محافظت کند. اگر شاهد خطوط ریز روی پوست، بهویژه صورتتان بودید، مسلما بدنتان دچار کمبود ویتامین D است.
خشکی پوست
اگر پوستتان، مخصوصا نواحی گونهها، چانه و پیشانی، به خشکی و خارش شدید مبتلاست، میتواند علامت کمبود ویتامینD باشد. خشکی پوست وقتی به مرحله حاد برسد، فرد را به اگزما مبتلا میکند.
تعریق پوست
کمبود ویتامین موجب تعریق پوست میشود. وقتی پوست، بهویژه پوست صورت، عرق میکند، پوست خشک و تحریکپذیر میشود و احتمال ابتلا به اگزما و جوش بالا میرود. اگر با تعریق غیرعادی پوستتان مواجه شدید، ممکن است به کمبود ویتامینD مبتلا باشید.
فواید ویتامین D برای پوست چیست؟
همانطور که گفتیم ویتامین D به بدن فواید متعددی میرساند و درضمن تعادل کلسیم بدن را حفظ میکند. اما نقش این ویتامین در حفظ سلامت پوست بسیار پررنگ است. از این فواید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش التهابات پوستی
مهمترین فایده عملی ویتامین D برای پوست، خاصیت ضدالتهابی خفیف تا متوسط آن است و میتواند در درمان بیماریهای پوستی داءالصدف، اگزما و پیسی موثر باشد.
مراقبت از پوست در برابر بیماریها
محققان در بررسیهای خود دریافتند ویتامینD جلوی ابتلا به انواع سرطان، بهویژه سرطان پوست، را میگیرد.
کاهش صدمات زیستمحیطی روی پوست
پماد موضعی ویتامینD، میتواند اثرات اکسیدکنندههای مضر زیستمحیطی را که معمولا منجر به پیری زودرس پوست میشوند، خنثی کند.
عادی کردن چرخه سلولی
ویتامینD میتواند تکثیر و تقسیم سلولی را در وضعیت عادی و مناسب قرار دهد و دائما سلولهای قدیمی از بین رفته و سلولهای نو جایگزین آنها شود. درضمن این ویتامین از تجمع سلولهای مرده روی سطح پوست که در نهایت باعث ایجاد ضایعات یا پلاکهای داءالصدف میشود، پیشگیری میکند.
عوارض جانبی مصرف ویتامینD چیست؟
در مصرف ویتامینD و محصولات مراقبتی حاوی این ویتامین باید دقت شود. درغیراینصورت ممکن است عوارضی از خود به جا بگذارند:
برخی حساسیتهای پوستی
استفاده روزانه از پماد ویتامینD، مانند هر محصول مراقبتی پوست دیگر، ایمن است و صدمهای به بدن یا پوست نمیرساند. اما مصرف بیش از حد برخی از محصولات این ویتامین، پوست را تحریک و آسیبپذیر میکند. مثلا، بسیاری از محصولات حاوی ویتامین D مبتنی بر روغن برای پوستهای مستعد آکنه، سنگین و مضر هستند و اینکه ممکن است پوست را گرفتار جوشهای سرسیاه کنند.
تشکیل کلسیم اضافی در بدن
مصرف بیش از حد ویتامینD، علاوهبر مشکلات پوستی، موجب تشکیل بیش از حد کلسیم در بدن میشود و در نهایت فرد به تهوع، استفراغ، مشکلات ذهنی، افزایش ادرار و از کار افتادن کلیهها مبتلا میشود.
بنابه گفته متخصصان بهداشت و سلامت، مقدار مصرف ویتامین D در روز نباید بیش از ۴۰۰۰ واحد بینالملل (IU) باشد. پیش از مصرف مکملهای ویتامینD حتما در مورد مقدار مصرف آن با پزشک مشورت کنید.
روش استفاده از ویتامین D
ویتامینD به صورت مکملهای خوراکی در داروخانهها در دسترساند. وقتی این ویتامین با چربیهای سالم مصرف شود، بهتر جذب بدن میشود.
پماد ویتامین D هم برای استفاده موضعی تهیه شده است. اما بهتر از پیش از مصرف آن با پزشک مشورت کنید. اگر میخواهید از این ویتامین برای پیشگیری از پیری زودرس پوست استفاده کنید، بهتر است آن را با ویتامینهای آنتیاکسیدانی دیگر یا رتینوئیدها ترکیب کنید و از آن، ترکیبی قدرتمند برای درمان مشکلات پوستی بسازید.
همچنین ویتامین D در شکلهای دیگر مانند کرم و سرم هم تولید میشود و بسیاری از محصولات مراقبتی و آرایشی پوست حاوی ویتامین D هستند. میتوانید با تهیه این محصولات نیاز بدنتان به ویتامین D را تامین کنید.
کلام آخر
با استفاده از کرم و سرمهای حاوی ویتامین D میتوانید سلامت پوستتان را حفظ کنید. اگر شما هم تجربهای در استفاده از این محصولات و برندهای خاصی دارید، خوشحال میشویم با ما هم در میان بگذارید.