بافت مو یکی از جذاب‌ترین سبک‌های آراستن موهاست که در سرتاسر جهان طرفداران زیادی دارد. انواع و سبک‌های مختلفی برای بافت موها وجود دارد؛ اما جالب است بدانید که این سبک‌ها هرکدام بیانگر فرهنگ و رسوم هرکشور است و مفهوم خاص خود را دارد. در این مطلب می‌خواهیم علاوه بر بررسی تاریخچه و معانی این سبک از آراستگی مو، زیباترین مدلهای بافت مو را با هم بررسی کنیم.
بافت مو یکی از این روشهای آراستگی است که جلوه زیبایی درمو‌ها ایجاد می‌کند. انواع و روشهای متفاوتی برای بافت مو وجود دارد که هر کدام زیبایی خاص خود را دارند؛ اما قبل از بررسی زیباترین مدلهای بافت مو بهتر است بدانیم که بافت مو به‌طور دقیق از چه زمانی و چگونه آغاز شده است؟
بررسی تاریخچه بافت مو
منابع می‌گویند که تاریخچه بافت مو مربوط به بیش از ۳۰ هزار سال قبل است و از همان زمان آغاز تاکنون در حال تکامل است؛ محدودیتی ندارد و شاید مانند اعداد ریاضی بی‌انتهاست. بااین‌حال اگر به طور مشخص بررسی کنیم، طبق تصاویر نقاشی‌شده از زنان قدیم در غارهای آفریقا، زنان از ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح موهای خود را می‌بافتند.
نکته جالب اینجاست که در آن دوران، بافت مو فقط یک روش برای افزایش زیبایی موها نبود؛ بلکه افراد با دیدن مدلهای بافت مو در دیگران، اطلاعات زیادی درباره هویت یکدیگر به دست می‌آوردند. به عبارت دیگر، افراد موهای خود را می‌بافتند تا در یک نگاه و به‌صورت غیرکلامی، هویت خود را به یکدیگر نشان دهند. اطلاعاتی که در آن زمان افراد از مدل بافت مو به دست می‌آوردند شامل سن، نوع اعتقادات مذهبی، طبقه اجتماعی، قومیت و مهارت‌های رزمی بود. با اینکه در آن زمان بیشتر زنان، کودکان و حتی مردان سراسر جهان موهای خود را به یک شکل می‌بافتند و این نوع بافت از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شد، در حالت کلی تاریخچه بافت مو ریشه عمیقی در فرهنگ کشور آفریقا دارد.
نگاهی کلی به معانی بافت مو در تاریخ
با اینکه امروزه در سراسر جهان بافت مو به‌عنوان یک هنر روی موها انجام می‌شود و ماهیت خلاقانه و پیچیده آن در عمق فرهنگ و تاریخ جای گرفته است؛ ولی کمتر کسی می‌داند که منشأ دقیق آن کجاست. برای کشف این پاسخ می‌توانیم مرور کوتاهی بر جایگاه بافت مو در تاریخ داشته باشیم.
بافت مو برای معرفی طبقه اقتصادی
همان‌طور که گفتیم، ریشه بافت مو در فرهنگ آفریقایی بسیار عمیق است و مردم دلایل مهمی برای بافت موهای خود داشتند. برای مثال در گذشته‌های دور و در غرب و جنوب آفریقا، بافت مو برای افراد یا قبایل این مناطق اهمیتی بیش از زیبایی شناختی داشت. برخی از قبایل آفریقایی، موهای خود را برای معرفی طبقه اقتصادی خود می‌بافتند؛ سپس با صدف‌ها و سکه‌های نقره آن را تزئین می‌کردند.
بافت مو برای ابراز اعتقادات دینی
قشر مذهبی زمانی که می‌خواستند اعتقادات دینی خود را نشان بدهند، موهای خود را به‌شکل نمادهای مذهبی می‌بافتند. برای مثال، پرستندگان خدای هندو، موهای خود را به‌شکل مارهایی که به یکدیگر قفل شده بودند می‌بافتند. آمریکایی‌های اصیل نیز از بافت مو برای نشان‌دادن ویژگی‌های هویتی خود استفاده می‌کردند.
نکته: امروزه در جوامع آفریقایی آمریکایی بیشتر زنان موهای خود را می‌بافند تا سنت‌ها و فرهنگ‌های اجدادی خود را زنده نگه دارند و این پیام را نیز به تمام دنیا برسانند.
بافت مو برای اعلام اعتراض
همچنین جالب است بدانید که در دوران برده‌داری، بافت مو یک نماد برای اعتراض بود. یعنی برده‌هایی که مورد آزار و اذیت قرار می‌گرفتند، طرح‌های پیچیده‌ای را در قالب بافت روی موهایشان پیاده می‌کردند. طرح‌هایی که نماد آزادی و یا با یک تلاش برای مقاومت در مقابل رفتارهای نادرست برده‌داران بود. تا اینکه بعد از مدتی برده‌داران متوجه این موضوع شدند و برای جلوگیری از این پیام‌رسانی‌ها موهای برده‌های خود را تراشیدند.
امروزه مدلهای بافت بسیار زیادی وجود دارد که به‌عنوان نمادهای هنری و فرهنگی معرفی شده‌اند. پس بهتر است بدانیم که بافت مو نشان‌دهنده چیزی بیشتر از آراستگی موهاست. اکنون که با مفهوم بافت مو آشنا شدیم، زیباترین و محبوب‌ترین مدلهای بافت مو را با هم بررسی می‌کنیم.
بررسی زیباترین مدلهای بافت مو
برخی از زیباترین مدلهای بافت مو عبارت‌اند از:
۱. بافت کورنرو، اصیل‌ترین مدل بافت مو
قدمت بافت کورنرو (Cornrows) به ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. آفریقایی‌ها درگذشته با بافت کورنرو قبیله خود و جایگاه خود را در آن به دیگران نشان می‌دادند. حتی جنگجویان و پادشاهان نیز از این بافت برای معرفی جایگاه خود استفاده می‌کردند. امروزه نیز مردم سراسر جهان بافت کورنرو را انجام می‌دهند. برای مثال در غرب آفریقا افراد با بافت این مدل روی موهایشان، سن، وضعیت تاهل، نسبت خویشاوندی، مذهب و در کل ویژگی‌هایی شخصیتی خود را نشان می‌دهند. در نهایت اینکه در بافت کورنرو، بافنده موها را درست از روی پوست سر برمی‌دارد و با فواصل مشخص از روی پوست سر تا قسمت انتهایی مو در یک شکل و یک اندازه می‌بافد.
۲. بافت گانا، محبوب و پیچیده
منشا بافت گانا (Ghana) هم مربوط به کشور آفریقاست. این نوع بافت در مجسمه‌هایی که ۵۰۰ سال قبل از میلاد ساخته شده‌اند نیز دیده شده است. یک طرح اصیل است و در سنن فرهنگی، اجتماعی و مذهبی ریشه دارد. گانا در لغت به معنی غذا و غرب آفریقاست. در این نوع از بافت مو، بافنده موها را از روی پوست سر و با اندازه کوچک جمع می‌کند. سپس به مرور آن را بزرگ‌تر می‌کند. همچنین این بافت روی پوست سر تا اتنهای موها یک حالت برجستگی زیبا دارد. از‌این‌رو یک مدل بسیار محبوب برای بافت است.
۳. بافت فولانی
بافت فولانی (Fulani) از غرب آفریقا و منطقه ساحل سرچشمه می‌گیرد. جایی که جامعه بسیار بزرگ عشایری، مدل موی اصیل خود را از نسل‌های دور تاکنون با کمک زنان عشیره حفظ کرده‌اند. این سبک به‌دلیل داشتن یک الگوی خاص و طولانی بودن شناخته می‌شود. در این نوع بافت، موهای دوطرف سر به‌طور یکسان جدا می‌شوند؛ همچنین خط فرق سر نیز از موهای دوطرف جدا می‌شود. سپس، بافنده یک تکه محدود از موها را درست از روی پوست سر جمع می‌کند و از ریشه تا انتهای مو می‌بافد؛ این الگوی اصلی است و بافنده تا زمان اتمام بافت آن را روی کل موها پیاده می‌کند.
همان‌طور که گفتیم تکه موی وسط سر جایگاه ویژه‌ای در این بافت دارد و باید به‌طور مجزا مشخص باشد. انتهای بافت‌ها نیز با اکسسوری‌های خاص جمع می‌شوند تا بافت ثابت باقی بماند.
۴. بافت گودس، یک اثر هنری
بافت گودس (Goddess) یکی از خلاقانه‌ترین و زیباترین مدلهای بافت مو است که قدمت آن به آفریقای باستان بازمی‌گردد. منابع از این بافت مو با عنوان «اثر هنری» یاد می‌کنند. از نظر شکل ظاهری، بافت گودس تا حدودی شبیه به بافت کورنرو است. بازهم در این بافت موها از روی پوست سر جمع می‌شود و بافت‌های نهایی اغلب ضخیم، برجسته و واضح هستند.
۵. بافت باکس، زمان‌بر و پر معنی
قدمت بافت جعبه‌ای یا باکس نیز ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. زمان انجام این بافت حدود ۸ ساعت طول می‌کشد و قیمت آن نیز گران است. در گذشته‌ها مردم بر این باور بودند که اگر هر زنی بتواند زمان انجام این بافت را تحمل کند، یک زن توانمند است. همچنین زنان در سال‌های دور برای اینکه آمادگی خود را برای ازدواج به جنس مخالف نشان بدهند، این نوع بافت را روی موهای خود انجام می‌دادند. دلایل دیگر نیز بالا بودن طبقه اجتماعی و ثروت زیاد افراد بود. در این بافت، بافنده موها را از ریشه جدا کرده و در همان حالت عادی موها در تعداد زیاد می‌بافد.
۶. بافت دریدلاک، عجیب و عمیق
برخلاف تصور رایج در جوامع، این نوع از بافت مو نه از جاماییکا بلکه از تاریخ آفریقا سرچشمه می‌گیرد. قدمت آن نیز به ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد باز می‌گردد. منابع می‌گویند که شیوا خدای هندوها، این سبک بافت مو را داشته است. بافت دریدلاک (dreadlocs) همچنین در کنده کاری‌ها، نقاشی‌ها و در آثار هنری مربوط به دوران مصر باستان نیز موجود است. از طرفی دیگر، برخی منابع مدعی‌اند که مومیایی‌های هزارساله نیز بافت دریدلاک انجام شده است. تاریخچه بعدی دریدلاک مربوط به زنان قبایل هیمبا و نامیبیاست. هدف زنان قبیله از انجام این بافت مو، نشان دادن سن یا وضعیت تأهل خود بود. همچنین ممکن بود زنان با این بافت مو چهره خود و آمادگی خود را برای ازدواج به مردان نشان دهند.
امروزه این مدل مو در سراسر جهان محبوبیت دارند و معنی آن در هر کدام از فرهنگ‌ها متفاوت است.
۷. بافت هلندی، اما آفریقایی!
بسیاری براین باورند که بافت موی هلندی که در اصطلاح به آن داچ (Dutch) می‌گویند، از کشور هلند سرچشمه می‌گیرد؛ در حالی که اینگونه نیست. زیرا بافت موی هلندی در اصل متعلق به مردم آفریقای جنوبی است. مردمی که در یک برهه از تاریخ به کشور هلند مهاجرت کردند و این نوع بافت و چند بافت دیگر را برای محافظت پوست سر خود از اشعه‌های آسیب‌رسان خورشید انجام می‌دادند. در بافت موی هلندی، ریشه بافت از موهای جلوی پیشانی و با ابعاد کوچک شروع می‌شود؛ سپس در ادامه با بزرگ‌تر شدن ابعاد به سمت کناره‌های سر هدایت می‌شود. بافت هلندی یک بافت دو‌سویه است که تا انتهای موها ادامه می‌یابد. این بافت از نظر شکل شباهت زیادی به بافت گانا دارد.
۸. بافت فرانسوی، اما هلندی!
مدل بافت فرانسوی در اصل مربوط به کشور هلند است که به مرور زمان با نام بافت فرانسوی در بین مردم شهرت یافت. این عبارت برای اولین بار در سال ۱۸۷۱ و در یک مجله استفاده شد. مجله‌ای که این بافت را به‌عنوان یک بافت موی جدید به مردم معرفی می‌کرد. البته نکته مهمی که وجود دارد این است که مجله مذکور تصویری برای این بافت چاپ نکرد و امروز درباره اینکه بافت فرانسوی همان بافت است یا خیر، تاحدودی ابهام وجود دارد.
بافت فرانسوی یک بافت کلی و بسیار بزرگ است که در مدل اصلی، از موهای جلو جمع می‌شود؛ کل موها به دو قسمت کناری تقسیم می‌شوند و سپس بافت روی آن اعمال می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که انجام این بافت بسیار سخت بوده و نیازمند و مهارت و تجربه زیاد است.
۹. بافت وارونه، جالب و کمی پیچیده
یکی از زیباترین مدلهای بافت مو مدل بافت موی وارونه (Upside-Down) است که حالت برعکس بافت فرانسوی و هلندی است. به این معنی که شروع بافت از قسمت موهای پشت گردن تا قسمت انتهای فرق سر است. زمانی که موها را تا انتهای فرق سر بافتید، این به انتخاب شما بستگی دارد که قسمت آویزان مو را چگونه طراحی کنید. برای مثال می‌توانید بالا سرجمع کنید یا با یک کش کوچک انتهای بافت را ببندید و مابقی موها را رها کنید.
۱۰. بافت تیغ ماهی، جذاب و چشمگیر
شکل این بافت درست مانند اسکلت‌های بدن ماهی است و بین ایرانیان هم محبوبیت فراوانی دارد. از آنجا که شکل بافت تیغ ماهی مانند بافت‌های دیگر درشت نیست، جلوه و زیبایی آن در موهای رنگ شده بیشتر است. درضمن انجام بافت تیغ ماهی بسیار حساس و سخت است؛ موها به دو قسمت تقسیم می‌شوند و این دو قسمت خود به قسمت‌های بیشتری تقسیم می‌شوند. سپس از دوطرف بهم رسیده و از روی هم رد می‌شوند تا شکل نهایی بافت ایجاد شود.
۱۱. بافت هیپی، ساده و شیک
هیپی‌ها گروهی از جوانان در دهه ۱۹۶۰ میلادی بودند که سبک زندگی خاص و متفاوتی با دیگر مردم داشتند و به همین دلیل از دیگر افراد متمایز بودند. آنها علاوه بر خصوصیات اخلاقی متفاوت سبک پوشش و استایل موهای متفاوتی نیز داشتند. برای مثال بافت موی زنان هیپی به این شکل بود که کل موی خود را باز می‌گذاشتند سپس یک تکه کوچک از چپ و یک تکه از راست را به‌صورت ساده می‌بافتند و درنهایت این دو تکه را به هم وصل می‌کردند.
علاوه‌بر آن از قسمت‌های جلوی گوش‌ها نیز یک تکه را می‌بافتند. بعد از این تاریخ، این نوع بافت به بافت هیپی معروف شد.
۱۲. بافت تاجی، از زیباترین مدلهای بافت مو
یکی از زیباترین مدلهای بافت مو مدل تاجی است. این مدل بافت مو در ایران نیز بسیار محبوب است. روش آن به‌گونه‌ای است که بافنده از قسمت راست یا چپ سر، کل موها را به حالت دورانی متصل به موهای کف سر می‌بافد. شکل نهایی بافت تاج مانند است. سپس روی موها با نگین‌ها یا زیورآلات خاص تزیین می‌شود.
۱۳. بافت چهار رشته‌ای مدرن
این نوع بافت از قسمت جلوی موها انجام می‌شود و شکل نهایی آن، جلوه بسیار زیبایی دارد. روش آن به این گونه است که بافنده، بافت را از قسمت کنار پیشانی آغاز می‌کند و تا سمت دیگر سر به همان صورت ادامه می‌دهد. در نهایت قسمت انتهایی مو که آویزان است نیز بافته می‌شود. این بافت مو بسیار محبوب است و انجام آن نیازمند آموزش و مهارت است.
۱۴. بافت ترکیبی فرانسوی و تیغ ماهی
این بافت ترکیبی یکی از زیباترین مدلهای بافت مو است. به‌گونه‌ای که بافنده یک طرف موها را به‌شکل فرانسوی و طرف دیگر را به‌شکل تیغ‌ماهی می‌بافد. در نهایت این دو سمت بهم متصل می‌شوند. البته این مورد بستگی به سلیقه و انتخاب افراد دارد.
۱۵. بافت کاملا ساده
تقریبا همه ما این بافت را می‌شناسیم. ساده‌ترین و رایج‌ترین نوع بافت مو که البته بسیار پرطرفدار و محبوب است. در این بافت، موها را به سه قسمت تقسیم می‌کنیم. در حالی که تکه مرکزی را در دست خود نگه داشته‌ایم، دو تکه دیگر را به ترتیب از یکدیگر عبور می‌دهیم. مانند دیگر بافت‌ها این حالت را آن‌قدر تکرار می‌کنیم که بافت ما به اتمام برسد. شکل نهایی شبیه طناب است.
فواید بافت مو برای سلامت موها
آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که بافت مو، جدا از تمام موارد مذکور چه فوایدی برای موهای ما دارد؟ اجازه دهید دو نکته مهم را مرور کنیم:
۱. ریزش موها را محدود می‌کند
زمانی که موهای خود را می‌بافید، چون دیگر نیازی به برس یا شانه کردن ندارید، موها گره نمی‌خورند. شانه نزدن از شکستگی تار موهای شما جلوگیری می‌کند که این امر سبب به حداقل رسیدن ریزش موها می‌شود.
همچنین بافتن موها موجب آبرسانی و در نتیجه افزایش رشد موها می‌شود.
۲. ایجاد موخوره را کاهش می‌دهد
همه کسانی که به سلامت موهای خود اهمیت می‌دهند، تلاش می‌کنند از ایجاد موخوره در انتهای موهایشان جلوگیری کنند. روشهای متعددی برای این کار وجود دارد که بافت مو یکی از بهترین روش‌هاست.
نکات مراقبتی هنگام بافتن موها
هنگام بافت مو باید یک سری نقاط مراقبتی را رعایت کنیم. اول، بافنده هنگام بافت مو نباید پوست سر را بکشد؛ زیرا این حالت موجب ایجاد سردرد، ریزش و خشک شدن پوست سر می‌شود که برای سلامتی پوست سر و موها خوب نیست.
همچنین زمانی که موهای خود را می‌بافیم، اگر قرار بر این باشد که بافت را طولانی مدت نگه داریم، نباید اجازه دهیم که موهایمان چرب شود. باید مرتب حمام کنیم و از تمیز شدن موها و پوست سر خود مطمئن باشیم.
سخن پایانی
بافت مو یکی از سبک‌های هنرمندانه برای آرایش موها و همچنین یکی از بهترین روش برای مراقبت از موها و پوست سر است. ما در این مطلب سعی داشتیم تمام ابعاد مربوط به بافت مو از جمله تاریخچه، معانی و مفاهیم، زیباترین مدلهای بافت مو و فواید و نکات مراقبتی در این مورد را با هم بررسی کنیم. اگر شما نیز در این مورد پیشنهادی دارید، لطفاً در قسمت دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.
